2024’TE SELÜLOZ TALEBİ ARTACAK
7 Mayıs 2024Çin’de selüloz fiyatlarında toparlanmanın başladığı bir dönemde selüloz ve kağıt endüstrisinin önde gelen katılımcıları Londra’da bir araya geldi. Yapılan toplantıda sektör temsilcileri 2023 yılını değerlendirdi, 2024 yılı beklentilerini dile getirdi. 2023’ün ikinci yarısında Çin’de yaşanan güçlü mevsimsel talep artışı, stok yenilemeye bağlı alımlarla birleşerek Çin’deki selüloz fiyatlarını net bazda Avrupa ve Kuzey Amerika’ya göre daha yüksek seviyelere taşıdı. Bununla birlikte Batı Yarım Küre’de kısa vadede yukarı yönlü bir ivmelenmenin oluşacağına katılımcıların çoğu kuşkuyla bakıyordu. Geçen yıl, kağıt hamuru üreticilerinin stokları, beyaz yumuşak ağaç kraft (BSK) üreticileri için rekor seviye de dahil olmak üzere keskin bir artışla başladı. Ardından Nisan-Haziran ve Temmuz-Eylül dönemlerinde geriledi. Eylül ayında ise tekrar istikrar sağlandı. Söz konusu istikrar, Çin iç piyasasında tüketimin artması ve selüloz nispeten ucuzken alıcıların yeniden stok yapmaya yönelmesinden kaynaklandı ve bu ülkeye yönelik sevkiyatlar arttı. Arz tarafında, selüloz üreticileri yıl boyunca pazar dinamikleri nedeniyle üretimde 1,4 milyonun tonun üzerinde kesintiye gittiler. Sevkiyatlardaki artış ve tedarik disiplini, üretici stoklarının nispeten hızlı bir şekilde azalmasına ve piyasadaki arz fazlasının esasen ortadan kalkmasına olanak sağladı.
Kuzey Amerika’daki altı selüloz hattı ve Finlandiya’daki bir fabrikayı içeren kalıcı kapasite kapatmaları, yıl boyunca yumuşak ağaç selülozu pazarlarının arz tarafında dalgalanmalara neden oldu. Bu fabrikalar, Kuzey Amerika’da selüloz kapasitesini toplamda 1,6 milyon ton azalttı. Mevcut koşullar devam ettiği takdirde daha fazla kapanma riskinin devam edeceği konusunda katılımcılar görüş birliğinde. Bununla birlikte, eylül ayında Finlandiya’da üretime başlayan yeni Metsä Fiber Kemi tesisi gibi yeni kapasiteler de devreye alındı.
Farklı selüloz çeşitlerine göre değerlendirildiğinde, beyaz sert ağaç kraft (BHK) selülozu 2023’te şu ana kadar nispeten az kesintiye tanık oldu. Beyaz yumuşak ağaç kraft (BSK) selülozuna göre %50 daha büyük bir kapasite tabanına sahip olmasına rağmen pazarın BHK tarafında daha küçük miktarda beklenmedik kesinti yaşandı. Şu ana kadar BHK için 2023’te kalıcı bir kapasite kapatma duyurusu yapılmadı. Küresel BHK sevkiyatları yükselirken ve BSK sevkiyatları düşerken dünya genelinde ikame selüloz kullanımı etkin bir şekilde devam ediyor. Kağıt ve karton üreticileri giderek daha düşük maliyetli ve daha ucuz olan BHK’yı daha fazla kullanmanın yollarını arıyor.
2024’e dönük olarak, küresel selüloz pazarları yeni yıla daha sağlıklı bir temelde giriyor gibi görünüyor. 2023’te piyasayı aşan stok fazlası temizlendi ve arz tarafı işçi grevleri, doğal afetler ve/veya mekanik arızalar nedeniyle beklenmeyen aksaklıklara maruz kaldı. Ticari selüloz üretimine yönelik yeni kapasite yatırımlarındaki hızlı artış da sona erdi. Gelecek yıl kapasiteye girmesi planlanan sadece bir büyük proje var ve başka bir projenin de 2025’te devreye girmesi planlanıyor. Yüksek faiz oranları, borç yükü yüksek olan tesislerde daha fazla kapanma riskine yol açarken aynı zamanda yeni projelerin önünde bir engel olmaya devam ediyor. 2023’teki başarılı arz yönetimine ve 2024’te arzdaki azalmaya bağlı olarak piyasada yukarı yönlü hareket olasılığına rağmen, selüloz üreticileri hala eksik olan temel bileşeni, yani talebi geliştiremiyor. Çin’de kısa vadeli talebin mevsimsel olarak azalması ve Avrupa ile Kuzey Amerika’da göstergelerin sönük seyretmesi nedeniyle sektör, Avrupa, Kuzey Amerika ve Doğu Asya’da talebin aynı anda artmasını 2024 yılının ileri dönemlerinde bekliyor.
