5 YILDA YAPTIĞIMIZ ÇALIŞMALARLA 17 BİN 549 AĞACI KURTARDIK 7

7 Kasım 2019

Sıfır Atık hedefiyle yola çıkan ve Toplam Atık Yönetimi hizmetleri sunan Akademi Çevre, teknik donanım ve sürdürülebilir uygulama anlayışıyla kâğıt ve camdan elektronik eşyaya kadar 700’ün üzerinde atık kodunun geri dönüşümünü sağlıyor. Beş yıllık çalışma sonucunda 17 bin 549 ağaç kurtaran Akademi Çevre, çalışmalarını yalnızca sektörel değil sosyal alanda da geliştirerek, özellikle çocukları odağına alan sosyal sorumluluk projeleriyle atık dönüşümü konusunda toplumla işbirliği yapıyor.

Çevre ve Atık Yönetimi Koordinatörü Cem Ferda Tunçer’e, uygulamalarının içeriğini, hedeflerini sorduk ve hem teknik hem de sosyal bazdaki çalışmalarını öğrendik.

Akademi Çevre atık yönetimi konusunda ne gibi hizmetler veriyor, süreci nasıl yürütüyorsunuz?

Ara depolama tesisimiz de dahil olmak üzere atık işleme ve geri kazanım proseslerimizle 700’ün üzerinde atık kodunu Çevre Lisansları kapsamında tesisine kabul edebilen bir işletme olarak, atık üreticilerine “Sıfır Atık” kapsamında Toplam Atık Yönetimi hizmetleri sunuyoruz. Bir atık üreticisinde birden çok oluşan atık türü, bu atıkların karakterizasyonu, miktarları farklılık gösterebildiğinden; biz atık üreticilerine kendileri için en uygun çözümleri üreterek fayda sağlıyor, toplam atık yönetimi kapsamında sorumluluklarını paylaşıyoruz.

Her atık üreticinin alması gereken hizmet birbirinden oldukça farklı olabiliyor. Atık elektrikli elektronik eşyaların geri kazanılması, tehlikeli ve tehlikesiz türden 708 farklı atığın ara depolanması, işlenmesi, geri kazanımı / geri dönüşümü hizmetleri, hurda metallerin ve ambalaj atıklarının toplanması, ayrıştırılması, geri dönüşümü, SF6 gibi florlu gazların geri dönüşümü, buzdolabı, soğutucu ekipmanları ve iklimlendirme cihazlarının geri dönüşümü, kablo geri kazanımı, ömrünü tamamlamış araç işleme, PCB arındırma, hard disk güvenli imhası, laboratuvar hizmetleri, depolama ve lojistik gibi hizmetleri Türkiye’nin enerji, madencilik, petrokimya, telekomünikasyon ve gıda sektöründe yer alan güzide atık üreticilerine sağlıyoruz.

Nerelerde hizmet veriyorsunuz? Mesela İstanbul Havalimanı’ndaki faaliyetleriniz nelerdir?

Türkiye’nin adını, havacılık tarihine altın harflerle yazdıracak olan, dünyanın en büyük havalimanı olma özelliğine sahip İstanbul Yeni Havalimanı’nda; Türkiye’nin gözde havalimanı projesine yakışacak bir atık yönetim hizmeti sunuyoruz. Havalimanı sınırları içerisinde oluşan tüm atıklar için bütüncül bir sistemin altyapısını kurarak ve atık yönetiminde “Sıfır Atık” hedefini benimseyerek, konusunda uzman ve kalabalık ekibimizle en yüksek verimliliği sağlayacak bir yönetim modeli uygulamaktayız. Atık üreticilerinden 5 ayrı kategoride (kâğıt, ambalaj, cam, organik, evsel) topladığımız atıkları havalimanı yerleşkesinde kurulmuş, günlük 243 ton atık işleme kapasitesine sahip yarı otomatik ambalaj atıkları ayırma/mekanik işleme tesisiyle, atıkların ülke ekonomisine geri kazandırılmasını sağlıyoruz. Bunun yanında terminallerde oluşan tehlikeli ve tehlikesiz atıkların yönetimini de biz yapıyoruz. Buzdolabı ve diğer elektronik atıkların geri dönüşümü nasıl sağlanıyor? Neler geri kazanılabiliyor? Türkiye’nin ilk ve tek CFC oranını %0,2 altına düşüren, tam otomasyon geri dönüşüm tesisi olan Buzdolabı ve Büyük Beyaz Eşya Geri Dönüşüm Tesisi yatırımlarımızı tamamladık ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırıldık. Prosesimiz, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sürdürülebilir flor gazları regülasyonları süreçlerine tam uyumlu ve flor gazları bertarafına yönelik genişletilebilir modüler teknolojiye sahiptir ve Avrupa standartlarındadır. Bu tesiste geri dönüşüme giren her atık, ağırlıkça %100 geri kazanılabilmektedir. Buradan çıkan malzemeler ham madde olarak tekrar ekonomiye kazandırılmaktadır. Bu dev tesisin en büyük özelliği ise, iklim değişikliğinde büyük ölçüde rol alan CFC gazlarının oranını, tamamen kapalı sistem içerisinde, %0,2’nin altına düşürüyor oluşudur. Türkiye’de CFC miktarını bu kadar düşük oranlara düşürebilen ilk ve tek tesis olma özelliğini taşımaktan dolayı gurur duyuyoruz.

Kartuş, toner ve floresanların geri dönüşümü nasıl oluyor?

İşletmeye gelen kartuş ve tonerler öncelikle el ile ayrılarak kapalı konveyöre verilir. Kartuş ve tonerler, konveyör vasıtasıyla parçalayıcıya alınır ve parçalanır. Parçalanan kartuş ve tonerler, metal parçaların ayrılması için kapalı mıknatıslı konveyöre alınır. Tüm bu aşamalar sırasında toz tutucular vasıtası ile tozlar ayrılır. Mıknatıslı kapalı konveyörde ayrılan metal parçalar depolama tankında depolanır. Kalan malzemeler titreşimli tarama makinesinden geçer ve toz/mürekkep kısımları ayrılır. Toz ve mürekkepten arındırılan parçalar kapalı konveyörden geçer ve biriktirme haznesine aktarılır. Burada tasnif edildikten sonra satışı yapılır. Tehlikeli türdeki toz/ mürekkep tarzı atıklar, geri kazanım ve/ veya bertaraf tesislerine gönderilir.

Piyasada yaygın olarak kullanılan tüm T8, T12 vb. tüp şeklindeki floresan lambalar, simit şekilli floresan lambalarla CFL tasarruflu ampuller, Floresan Lamba Kırma ve Bertaraf Makinası sayesinde geri kazanılmaktadır. Atık lambalar besleme ağızlarından Floresan Lamba Kırma ve Bertaraf Makinasında beslenerek zincirli kırıcı düzeneğiyle kırılır. Kırma işleminden sonra varil içerisinde açığa çıkan hava, Cıva buharı ve cam tozu emisyonunu önlemek için vakum motoru vasıtasıyla filtre hattından geçirilir. Cıva buharı ve partiküllerle kirlenmiş hava sırasıyla torba filtre, sülfür içerikli aktif karbon filtre, partikül filtresi ve cıva filtresinden geçirilerek arıtılır. Kırılmış cam ve metal parçaları varil içerisinde depolanarak, çevre izin/lisanslı geri kazanım tesislerine gönderilir.

Bugüne kadar çevreye olan katkınız nedir?

Bugün Tuzla’da bulunan ve sektörünün en geniş açık ve kapalı alanına sahip entegre tesisimizde 10 farklı konuda düzenlenmiş çevre lisans belgemiz kapsamında işlediğimiz atık miktarları ve türleri yıldan yıla artış göstermekle birlikte, kuruluşumuzdan bu yana binlerce ton atığın doğrudan ve dolaylı olarak yönetimini gerçekleştirdik.

www.sifiratik.gov.tr’deki, atık malzeme türlerine göre bir tondaki karşılığı referans alınarak yaptığımız hesaplamalarda, 2013-2018 yılları arasında 47 milyon 519 bin 234 KWH enerji tasarrufu sağladık. 2 milyon 212 bin 163 kilogram sera gazı emisyonunu engelledik. Beş yılda yaptığımız çalışmalar sayesinde 17 bin 549 adet ağaç kurtarırken, 122 bin 486 varil fosil yakıt tüketimini engelledik.

Sosyal sorumluluk faaliyetlerinizden bahseder misiniz?

En yeni sosyal sorumluluk projemizi anlatarak başlamak isterim. Projenin konusu; Türkiye’nin gündemine hızlı bir giriş yaparak, herkesin odağına aldığı konu olan Sıfır Atık. Ataşehir Emlak Konut Ortaokulu öğrencileri atıklardan enstrümanlar yapmış ve bir de üzerine sıfır atık temalı bir şarkı ve beste yapmışlar. Sanatçı dostumuz Zeliha Sunal ile birlikte stüdyoya girip söylediler. Biz de bu gencecik arkadaşlarımızın ve çevre konularında oldukça fazla gönüllü çalışmaları olan Zeliha Hanım’ın destekçisi olduk. Şarkının stüdyo ve klip süreçlerini finanse ettik. Tuzla tesisimizin kapılarını açtık, şarkının klibi tesisimizde çekildi. Yaptığımız bütün sosyal sorumluluk projelerinde önceliğimiz her zaman çocuklar oldu. Çocukların başlattığı bu güzel çalışmayı destekleyerek, başka çocukların da ilham almasını ve sıfır atık konusunda farkındalık kazanmasını sağladık. Şarkı 300 farklı dijital platformda ve Youtube’da dinleyicilere sunuldu. Çok güzel geri bildirimler aldık, çocuklarımızın hayatları boyunca unutamayacağı bir deneyim yaşamasına vesile olduk. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız ve Milli Eğitim Bakanlığımızın destekleri ile okullarda tenefüs zili olarak bu çevrecilik şarkısının çalınması, çevre bilincinin oluşması için destekleyici bir unsur olacağına inanmaktayız. Bunların dışında, paydaşlarımızla sık sık sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik projeleri hayata geçiriyoruz. Çok yeni tamamlanan projelerden birini Vodafone’la gerçekleştirdik. Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında karbon ayak izini küçültmeyi hedefleyen Vodafone çalışanlarının katıldığı bir elektronik atık toplama kampanyası düzenlendi. Toplanan atıklar Akademi Çevre A.Ş. Tuzla tesisinde geri dönüşüme kazandırıldı ve geri dönüştürülen atıkların geliriyle, Mardin’deki Sakarya Aycan Çaltekin İlkokulu’na 10 bilgisayarlık bir kodlama sınıfı kuruldu. Elektronik atıklar geri dönüşüme kazandırılırken, çalışanlarda da sürdürülebilirlik konusunda farkındalık yaratılmış oldu.

Çocuklara dokunacak sosyal sorumluluk projeleri şirketimizin sürdürülebilirlik politikalarının odağında yer alıyor. Çocuklara daha iyi bir dünya, dünyaya da daha iyi bir nesil bırakmak için çalışıyoruz.

Eklemek istediğiniz farklı bir konu var mı?

Sıfır atık konusunda sorumluluk verilen işletmelere, sistemin kurulumu için danışmanlık hizmeti veren bir birimimiz mevcut. Bu birimimizle; işletmelere uçtan uca kesintisiz bir atık yönetimi hizmeti verebilmek için Sıfır Atık Yönetmeliğinin ardından diğer mevzuat düzenlemelerinin de hayata geçmesini umuyoruz.

Ancak geri dönüşüm/geri kazanım sektöründe faliyet gösteren ve yatırım yapan işletmeler mutlaka desteklenmeli ve diğer işletmelerin teknolojik yatırım yapabilmelerinin önü açılmalı.

Bu noktada teşvik mekanizması olukça önemli. Geri dönüşüm konusunda hem atık üreticileri hem de atık sektöründe faaliyet gösteren çevre lisanslı işletmeler üzerinde ceza ve ödül sistemi mutlaka olmalı. Bu sistemin olmadığı bir yerde başarı olamaz.