Güçlü Büyüme Sonrası Fiyatlar Gevşedi

24 Nisan 2021

Demir çelik hurdasında geçen yazdan beri devam eden fiyatlardaki sürekli artış dönemi ocak ayı sonunda düşüşe döndü.

Aralık ayında ton başına 399 dolara sıçramadan önce, kasım ayında yaklaşık 293 dolar olan ve daha sonra ocak ayının başında 432 dolara fırlayan HMS 80/20 ağır çelik hurdasının Kuzey Avrupa’dan Türkiye’ye nakliyatının ocak sonunda %10 düştüğü rapor edildi. Atlantik’in diğer tarafında, ABD hurda ihraç fiyatları da geçen haftalarda dikkate değer bir artış periyodundan sonra düştü. ABD İstihdam İstatistikleri Bürosu, demir ve çelik hurdasının aralık ayında, 2019 aralık ayına göre %31,3 ve bir önceki aya göre ise %25,8 arttığını açıkladı. Bunun 2020’deki en yüksek aylık artış olduğu bildirildi. Çoğu çelik üreticisi için yılın başında siparişler genellikle doluydu ve bu durum art arda 3 aydır artan demir hurdası fiyatlarında zincirleme etki yaptı. ABD’de fiyatlar yeterli talep ve daha az arz zorlukları nedeniyle ton başına 100 dolar civarına yükseldi.

Uluslararası İnşaat Demiri Üreticileri Birliğinin (IREPAS) en son kısa dönem öngörüsü küresel uzun çelik üreticileri pazarında arzın hala az olan tarafı teşkil ettiği değerlendirmesine yaslanıyor ve bu durumun muhtemelen ikinci çeyreğe kadar değişmeyeceği görüşünü yansıtıyor. IREPAS, “Çin’in ham madde ve ara mamul talebi piyasalarda esas itici gücü sağlıyor.” değişimden geçiyor. IREPAS, hurda ticareti için cesaret verici şu açıklamayı yaptı: “Her şey, gelecek yıllarda odak noktası olacak gibi gözüken hurda etrafında değişiklik geçiriyor ve bu durum daha fazla Çin sermayesinin hurda ticaretine girmesine neden olabilir. Hurda fiyatlarında hızlı artış ve tatil döneminden önce talepteki yük- seliş herkesi gelecek birkaç ay meşgul edecek.”

ÇİN PANDEMİYE RAĞMEN BÜYÜYOR

Çin’in ekonomisi 2020 boyunca olumsuz tarafa gitmeyen tek büyük ekonomi oldu. Çin Milli İstatistik Bürosuna göre, GSMH’sı dördüncü çeyrekte bir yıl önceki aynı döneme göre %6,5 yükseldi (beklenen tahmin %6,1 büyüme idi.) Sanayi üretimi ise aralık ayında geçen yılın aralık ayına göre % 7,3 arttı (ortalama beklenti % 6,9 idi.)

Aralık ayında Çin’de perakende satışlardaki artış, beklenti oluşturan %4,6 oranından düşüktü. Wall Street Journal (WSJ), Çin’in yeniden sıçrayışının, pandemiye karşı uygulamalarıyla pek alakası olmadığı ve daha çok ekonomideki politik ağırlığı azaltırken borçlanmayı ve ihracatı canlandırmaya yönelik daha önceki stratejileri ile ilgili olduğu görüşünde.

WSJ daha düşük perakende büyümesinin, küresel pandemi krizi sürüncemede iken iç tüketime yönelik daha çok ihtiyaç duyulan tekrar dengelemenin hızının kesildiğini veya aksi yöne döndüğünü gösterdiğini düşünüyor. Gazete değerlendirmesini, “Ekonomi temelde sabit-unsur yatırımıyla, bu eski bekleme durumu yani gayrimenkul ile 2020’ye doğru sürükleniyor.” şeklinde bitiriyor.

BAYRAM: ŞİMDİLİK ÇOK İYİ GÖZÜKÜYOR.

Ocak ayı ortasında Uluslar Arası Geri Dönüşüm Bürosu (BIR)’nun ilk ‘Challenge’ webinar faaliyetinde katılımcılar, demir fiyatları için ‘inanılmaz bir 60 gün’den bahsettiler. Faaliyet esnasında, ABD kaynaklı hurda fiyatları % 60-70 yükselmişti.

Bunun ana nedenlerinden biri Çin’in milli altyapısını artırma dürtüsü iken, diğeri ise Çin’in daha çevreci kaygılarına bir cevap olarak elektrik ark ocaklarına bir vurgusuydu. Aynı zamanda, Türkiye’de ve Hin- distan alt kıtasındaki tesisler hurda istiyor ve arz talebi karşılamıyordu.

BIR görüşmesi süresince başkan Michael Lion, Çin’in konteynerize edilmiş demir hurdası satın almalarında belirgin bir artıştan bahsetti ve şöyle söyledi: ’Bu inanılmaz güçlü bir etki olabilir.’ Almanya’daki EMR Geri Dönüşüm Tesisi Direktörü Murat Bayram, Çin’de tekrar başlayan büyüme nedeniyle siparişlerinin iyi olduğunu belirterek, ‘İnsanlar gerginleşti, çünkü fiyatlar yüksek.’ diye uyardı. ’ Bayram, fiyatların ne kadar sürdürülebilir olduğunun bilinmediğini yine de şimdilik çok iyi göründüğünü, diğer bir katılımcı, Global Metals Network Başkanı Mark Sellier, fiyat oynaklığının bir yıl boyunca süreceğini öngördüğünü ifade etti.

Bu zorluklara paralel olarak, artan ticari miktarları taşımak üzere nakliye konteynerleri arayan müşteriler için yüksek fiyatlar söz konusu. Bu duruma neden olan ana faktörler; konteyner yetersizliği, yüklerin limana boşaltılmasının daha uzun zaman alması ve cezai sorumluluklar başlamadan önce daha kısa ‘boş’ zaman olmasını içeriyor.

Bayram, fiyat seviyelerinin düşeceğine yönelik bir beklentiye karşı uyardı ve tüccarların bu daha yüksek fiyatları kendi sınırlarının içinde olarak hesapladığını ileri sürdü. ‘İyi ki, piyasalar yükselişte’ dedi ve ekledi: ‘Piyasalar düşüyor olsaydı, gerçek bir problemim olurdu.’ Recycling Today baş editörü Brian Taylor aynı şekilde iyimserdi ve şöyle söyledi: ’Bu materyaller istenmeye devam ediyor ve büyük miktarlarda isteniyor. Güçlük tedarik sağlamakta.’

YENİ DÜZENLEMELER

Bu arada, Yeni Yılın başlaması Çin’e demir ve çelik hurdası ithalatları için yeni düzenlemelerin yürürlüğe girmesi anlamına geliyor. Hurda ihracatçıları, materyallerinin revize edilen standartlar ile uyumlu olmasını sağlamak zorundalar. Çin Ekoloji ve Çevre Bakanlığı, 1 Ocak’tan itibaren hurda ithalatına, geri dönüştürülmüş çelik ham maddesi olarak izin verdiğini duyurdu. Özel kodlar ile tanım- lanmış hurda metal, çelik ham maddesi olarak sınıflandırılıyor ve yasaktan muaf olabiliyor.

Hurda Geri Dönüşüm Endüstrileri Kurumu nun (ISRI) Fikir Savunuculuğu Başkan Yardımcısı Adina Renee Adler, nakliyat dokümanlarında kullanılan dilin yeni standartlara vurguyu yansıtması gerektiği konusunda ikazda bulundu: ‘hurda’dan ziyade ’geri dönüştürülmüş ham maddeler ifadesi kullanılmalı’. Çünkü Çinli yetkililerin ‘hurda’ ve ‘atık’ kavramlarını birbirinin yerine geçebilir bulması ve yükü reddetmesi tehlikesi bulunuyor.

Adler, kurumun ‘Scrap News’ adlı dijital platformunda, ithalatları açığa kavuşturmak yönünde hareketlerin, demir ve çelik hurdası geri dönüşümcüleri için pozitif sonuçlarının olabileceğini belirtti.’ Halihazırda Çin’e doğru yola çıkan çok fazla demir hurdamız yok. Çünkü Çin belirgin miktarda demir cevherinden çelik üretimi yapıyor.‘ diyen Adler, şöyle devam etti: ’Fakat, onlar kendi elektrik ark ocağı kapasitelerini artırıyorlar… Gelecekte Çin’e daha fazla malzeme gittiğini görebilirsiniz.‘

ASYA’NIN YÜKSELİŞİ

Vietnam’da demir hurdası satın alanların stoklarını yenilerken, ilk defa yıllık toplam ithalatı 6 milyon tonun üzerine çıkardığını ve bu şekilde ülkenin demir hurdası ithalatının aralık’ta ‘patladığını’ söyleyen Argus Medya’ya göre, özellikle bu ülke, küresel piyasa değişimlerinden kar etti.

‘Vietnam’ın 2020 demir hurdası ithalatı, gümrük bilgilerine göre %11 artarak 6,27 milyon tona ulaştı.’ diyen Argus Medya şöyle devam ediyor: ‘Ana tedarikçisi Japonya’dan ithalatı 3,4 milyon tona çıktı ve bu Vietnam’ı daha önce aynı pozisyonda bulunan Güney Kore yerine Japon hurdası için en büyük müşteri yaptı.’ Ocak-kasım döneminde ham çelik çıkışı %44 artarak 26,6 tona ulaştı. Argus’un belirttiğine göre, Vietnam aynı zamanda Çin’e yaklaşık 3 milyon ton yarı mamül ihraç etti ki bu miktar 2019 miktarından 7 kat fazla.

Bu arada Japon hurda ihracatı bütün zamanların en yükseğine çıktı. Resmi gümrük verileri Japonya’nın ocak-kasım 2020 döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre %25,4 artışla, 8,64 milyon ton hurda çelik ihraç ettiğini gösteriyor. Diğer milli raporlar bazı çeyreklerde hala zor zamanlar yaşanabileceğini ortaya atıyor. Örneğin, İngiltere’de, IBISWorld endüstri araştırma şirketi tarafından yapılan bir analiz, ana akım üretim ve inşa sektörlerinden gelen talep düşerken, koronavirüs pandemisinin düşen gelirleri 2021’de daha da düşürmesinin beklendiğini ifade ediyor. ‘Ücretleri, kira ve borcu içeren faaliyet maliyetlerindeki artış, cari yılda sınırlar içindeydi.’ ifadelerine yer veren bu analiz, şöyle devam ediyor: ’Daha zayıf talebe bağlı olarak, bazı işletmeciler pandeminin zirvede olduğu sürede maliyetleri düşürme gayretiyle, çalışanları izne çıkarma yöntemine başvurdu. Sims Group İngiltere (geri dönüşüm firması) nisan 2020’de iş gücünün %67’sini izne çıkardı, Mayıs 2020’de bu oran %50’ye düşürüldü. Diğer taraftan, Çin ekonomisinin yenilenen gücü, Çin ürünleri için artan taleple birlikte, konteyner yetersizliğine sebep oldu ve nakliyat maliyetlerini artırdı.

2020 KESİT GÖRÜNÜMÜ

Dünya Çelik Birliği’nden (Worldsteel) gelen son veriler küresel ham çelik üretiminin 2020 yılında, 2019’a kıyasla % 0,9 düşerek, 1,864.0 milyon ton olarak ger- çekleştiğini gösteriyor.

Asya nihai toplamda % 1,5 artışla 1,374.9 milyon ton üretti. Bu miktarda esas kısım belirgin olarak, 1,053.0 milyon tonluk toplam rakam ile üretimde % 5.2’lik artışı gösteren ve küresel üretimdeki payını 2019’daki % 53,3’den 2020’de % 56,5’e çıkaran Çin’den idi. Diğer taraftan, Hindistan’ın ham çelik üretimi geçen yıl % 10.6 düştü. Japonya’nın üretimi % 16,2, Güney Kore’nin üretimi ise % 6,0 oranında düştü.

AB toplamı olan 138.8 milyon ton 2019’a göre % 11,8 düşüktü. Kuzey Amerika üretiminde ise, geçen yıla göre %17,2 düşüş göstererek ancak 72,7 milyon ton kat- kıda bulunan ABD üretimi ile birlikte % 15,5 düşüş gerçekleşti.

Artan üretim rapor edenler ise Türkiye (% 6 artışla 35,8 milyon ton), Orta Doğu (% 2,5 artışla 45,4 milyon ton), Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT)(% 1,5 artışla 102,0 milyon ton) ve İran’ı (%13,4 artışla 29,0 milyon ton) içeriyordu.

ELEKTRİK ARK OCAğI (EAF) GİRİŞİMİ

ABD tüccarlarından cesaret verici haber, ArcelorMittal ve Japon Çelik firmalarının Calvert, Alabama’da mevcut ortak işletmelerinde bir elektrik ark ocağı kurmak için ortak girişim anlaşması imzalaması ile geldi. ArcelorMittal projenin maliyetini 775 milyon dolar (630 milyon avro) olarak hesaplıyor. Tesisin yılda 1,5 milyon ton çelik levha üretmesi bekleniyor. İnşaat bu yıl başlayacak ve şirket EAF’nin 2023’ün ilk yarısına kadar faaliyete geçmesini umuyor.

ArcelorMittal Kuzey Amerika’nın CEO’su Brad Davey yeni tesisin, işletmenin levha tedarikine esneklik sağlayacağını ve kısa hazırlık süreli siparişlere cevap verme yeteneğini artıracağını söylüyor. Ortakların 2014’de satın aldığı işletme, halihazırda yıllık olarak 5,3 milyon ton yassı haddelenmiş karbon çelik ürünleri imal etme yeteneğine sahip. Tesis otomotiv, inşaat, boru ve profil ile diğer endüstri kollarına hizmet ediyor ve halihazırda ürünlerinde % 31,5 oranında geri dönüştürülmüş çelik hurdası kullanıyor.