ÇÖP, HIZLA DEĞER KAZANAN BİR EMTİAYA DÖNÜŞÜYOR

22 Mayıs 2020
Didem Eryar Ünlü
Dünya Gazetesi Yazarı

Demir, kâğıt, plastik, ahşap gibi hammaddelerin geri kazanılması ve tekrar kullanılması, çevre kirliliğinin önlenmesinin yanı sıra, doğal kaynakların
tüketiminin azaltılması ve ekonomik anlamda tasarruf sağlanması açısından da her geçen gün daha fazla önem kazanıyor. Geri dönüşüm sektörü, hem ekonomik hem de dünyanın sürdürülebilirliği açısından bugünün ve yarının en önemli yatırım alanlarından biri olarak ön plana
çıkıyor.

Kocaeli’de kurulu olan 30 bin metrekarelik tesislerinde tehlikesiz atıkların ayrıştırmasının yanı sıra, plastik hammadde üretimi ve dönüşümü yapan Garanti Plastik, geri dönüşüm sektöründe iddialı hedefleri olan bir şirket.

“Eskiden hurdacıydık, şimdi geri dönüşümcü olduk” diyen Garanti Plastik
Genel Müdürü Bilal Tuğrul, 10 sene önce neredeyse bedava olan hurdanın, şimdi hammadde olarak görüldüğünü söylüyor ve “Hurda, ham maddenin yerini aldı. İşimiz koca bir çöplükten hammadde çıkarmak. Sektör hızla nitelik ve derinlik kazanıyor; geleceğin hızla büyüyen sektörlerinden birine dönüşüyor” diye ekliyor.

Garanti Plastik Türkiye’nin en büyük 100 şirketinin birçoğunun atıklarını topluyor ve ekonomiye kazandırıyor. Her ay 2 bin ton plastiğin geri dönüşümünü sağlayan şirketin cirosu 200 milyon TL civarında. Üretiminin yüzde 35’ini ihracat oluşturuyor. Başlıca ihracat pazarları ise Vietnam, Çin ve Afrika ülkeleri.

GERİ DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ MALZEME, ORİJİNAL HAM MADDE İLE EŞDEĞER HALE GELİYOR

Katma değeri yüksek bir ürün elde ettikleri için kar marjının yüzde 35 40’larda olduğunu söyleyen Bilal Tuğrul, sektörün geleceğine yönelik şu
yorumlarda bulunuyor: “Geri dönüşüm sektörü çevre ve verimlilik başta olmak üzere birçok alanda yarattığı fayda ile geleceği olan ‘temiz’ bir sektör. İthalatı azaltmak açısından da önemli bir rol üstlenebilir. Öte yandan, Avrupa Birliği regülasyonları, üretilecek ürünlerin büyük bir kısmında geri dönüşümden elde edilen malzemelerin kullanımını
zorunlu hale getiriyor. Bu da geri dönüşümden elde edilen malzemenin değerini, orijinal ham madde ile eşdeğer hale getiriyor. Yani çöp, hızla değer kazanan bir emtiaya dönüşüyor.”

YABANCI FİRMALAR TÜRKİYE PAZARI İLE YAKINDAN İLGİLENİYOR

Bilal Tuğrul, geri dönüşüm farkındalığının artması ile birlikte, atık üreten büyük grupların kendi geri dönüşüm tesislerini kurmaya başlayacağına dikkat çekiyor. Yurt dışındaki büyük geri dönüşüm firmalarının da Türkiye pazarı ile yakından ilgilendiğini ifade eden Tuğrul, şu bilgileri veriyor:

“Türkiye’de geri dönüşüm alanında büyük bir potansiyel var; fakat bugüne
kadar sektör büyük ölçüde merdiven altı çalıştığı için Avrupalı şirketler bilinçli bir ortak bulamadılar. Bugün sektörde geri dönüşüm lisansı olan şirketlerin sayısı artıyor. Garanti Plastik olarak yatırım teşvik belgesi aldık ve bunu makine yatırımları için kullandık. İki yıl içinde daha büyük bir tesis planımız var. Makine almak kolay, önemli olan insana ve dijital dönüşüme doğru yatırımları yapabilmek. 2020 yılı bizim için dönüşüm, kurumsallaşma yılı olacak. 2021’de halka açılmayı planlıyoruz. Önemli ortaklıklar da gündemimizde. Almanya ile görüşmelerimizi sürdürüyoruz.”

ÇİN’E İHRACAT YAPABİLEN BİR SEKTÖR

Bilal Tuğrul, geri dönüşüm, kadın istihdamı gibi alanlarda bankaların önemli finansman imkanları sunduğunu söylüyor. TSKB ve EBRD ile çalıştıklarını ifade eden Tuğrul, “Bankaların bu yaklaşımı işimizi büyütmek, sektöre daha derin bakmak ve büyük hedefler koymak açısından bize ilham veriyor. Hükümetimizin Sıfır Atık girişimi de sektörün gelişimi için çok önemli; çünkü bu sektör Çin’e ihracat yapabilen bir sektör. İşimizi iyi yaparsak çok büyük fırsatlar yaratabiliriz” diyor.