Kağıt Sanayiinde Çarklar Durabilir

9 Ağustos 2019

Kağıt sanayiinin ham madde ihtiyacı bugün 4,3 milyon tona ulaşmış durumda. Yurt içinde toplanan hurda kağıt miktarı ise 3,2 milyon ton. Sanayi ihtiyaç duyduğu ham maddeyi ithalatla karşılamak zorunda. Durum böyleyken, hurda kağıt ithalatına sınırlama getirilmesi konuşuluyor. Böyle bir önerinin hayata geçirilmesi halinde 10 milyar Dolar aktif büyüklüğe sahip ve yıllık  46 milyar TL katma değer üreten kağıt sanayinde çarklar durma noktasına gelebilir.

Türk kağıt sanayiinin üretim sürekliliğini sağlayabilmesi için hurda kağıt ithalatı büyük önem taşıyor. Son günlerde hurda kağıt ithalatına yönelik sınırlama getirilmesi gündemde. Hurda ithalatına herhangi bir sınırlama getirilmesi halinde, kağıt sanayiinin 1 milyon ton üretim kapasitesini kullanamayacak hale geleceği belirtiliyor. Bunun yanında, düşük kaliteli iç piyasa hurda kağıdı sebebiyle üretimde yaşanan aksamalar üretim maliyetlerini olumsuz etkileyecek. Hurda kağıdın ederinin çok üzerinde bir fiyat seviyesine ulaşacağı ve sanayi tesislerinden bazılarının kapanmak zorunda kalacağı öngörülüyor.

Konuyla ilgili açıklama yapan Atık Kağıt ve Geridönüşümcüler Derneği (AGED) Başkanı Mustafa Saral, Türkiye kağıt geri dönüşüm sanayiinin 2019 itibarıyla 5 milyon ton üretim kapasitesine, 4,3 milyon ton gerçekleşen üretim kapasitesine sahip olduğunu açıkladı. 2018 yılında Türkiye kağıt ve karton ürünleri sanayiinin 2,25 milyar dolar ihracat ile dünya kağıt sanayii ihracatı içinde %1,25 oranında pay aldığını belirten Saral, Türkiye kağıt sanayiinin yaklaşık 70.000 kişiye doğrudan, sistemin bütünü göz önüne alındığında 1 milyondan fazla kişiye dolaylı istihdam sağladığını ve toplam 46 milyar TL değerinde üretim yaptıklarını söyledi.

Mustafa Saral şu bilgileri verdi: “Türkiye kağıt sanayii hurda kağıttan mamul üretimiyle yaklaşık %700 oranında katma değer yaratmakta ve ithal ettiğinden daha fazlasını ihraç etmektedir. Bu bağlamda, sektörümüz 2018 yılında 725 bin ton olan hurda kağıt ithalatına karşılık 868 bin ton mamul ihracatı yapmıştır. Türkiye genelinde kağıt sanayii yatırımlarının devam ettiği bu dönemde sektör yeni pazarlar bularak ihracatını artırmak mecburiyetindedir. Sektörün yeni yatırımlarla ham maddesi olan hurda kağıda ihtiyacı giderek artmaktadır. Sanayi, yurt içinde toplanan 3 milyon ton hurda kağıdın tamamını satın almakta, öte yandan ihtiyacının geri kalanını yurt dışından temin etmek zorunda kalmaktadır. İç piyasada toplama oranının %50’de sabit kalması kağıt sanayiinden kaynaklanan bir durum değildir. Sektör yatırımlarına devam etmekte ve toplama firmalarına destek vermektedir. Bununla birlikte, iç piyasadan karşılayamadığı ham maddesini dünyadan karşılamak zorunda kalmaktadır.”

AGED Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Saral

1 Milyon Ton Üretim Kapasitesi Düşecek

Hurda ithalatına herhangi bir sınırlama getirilmesi halinde, kağıt sanayiinin 1 milyon ton üretim kapasitesini kullanamayacak hale geleceğini söyleyen AGED Başkanı Saral şöyle devam etti: “İçerisinde çöp barındırmayan ve gümrüklerde denetime tabi olarak ithal edilen hurda kağıdın ithalatı konusunda herhangi bir kısıtlama getirilmesi halinde, sektör ham madde yetersizliğinden dolayı durma noktasına gelecektir. Bunun üzerine bir de yurt içinde geri kazanılan kağıdın düşük kalitesini eklediğinizde kağıt sanayiinde çarklarının tamamen duracağını söyleyebiliriz. Böyle bir durumda, hurda  kağıt ederinin çok üzerinde bir fiyat seviyesine ulaşacak ve sanayi tesislerinden bazıları kapanmak zorunda kalacaktır.”

İç piyasada en az %30 hurda kağıt açığı bulunan ve ayrıca kaliteli ham madde sıkıntısı yaşayan Türkiye kağıt sanayii olarak, hurda kağıtta ithalatın kısıtlanması önerisinin serbest pazar anlayışına aykırı olduğuna vurgu yapan Mustafa Saral, şu uyarılarda bulundu: “İthalatın kısıtlanması durumunda uluslararası firmalarla aynı pazarda rekabet eden üyelerimiz ihracat yapamaz duruma düşecektir. Bu önerinin hayata geçirilmesi halinde, iç piyasada yetersiz, pahalı ve kalitesi düşük ham maddeye mecbur kalacak fabrikalarda önemli oranda kapasite düşüşleri yaşanacak, bazı fabrikalar ham madde yetersizliğinden durma noktasına gelecek ve bu durumda hem işsizlik artacak hem de ihracat olumsuz yönde etkilenecektir. Bu gerekçeler doğrultusunda, hurda kağıt ithalatına kısıtlama getirilmesi önerisine Türk kağıt sanayii olarak karşı olduğumuzu belirtmek isteriz.”

Personel Çıkarmalar Başlar                

Kağıt ithalatının sınırlandırılması önerisine sektörden de tepki var. Türkiye’nin önde gelen kağıt üreticilerinden Kahramanmaraş merkezli KMK Paper’in Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mahmut Ciğer, hurda kağıt ithalatının kaliteli üretim için önemine dikkat çekiyor.Türkiye’de üretilen kağıdın kalitesini belirli bir seviyede tutabilmek için yüksek kalitede ithal hurda kağıda ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapan Mahmut Ciğer, “İthal kağıdı doğuran temel nedenler arzın talebi karşılayamamasının yanı sıra daha nitelikli atık kağıda olan ihtiyaçtır,” diyor. Ciğer, söz konusu sınırlamanın hayata geçirilmesi durumunda rekabet edemeyen firmaların personel çıkarmaya başlayacağını, bazısının da kısa sürede üretimi durduracağı uyarısında bulunuyor.