METAL PİYASASINDA KARAMSARLIK VAR
17 Mayıs 20242024 yılı bir önceki yılla aynı şekilde başladı. Özellikle Avrupa’daki demir dışı metal piyasaları zor bir durumda ve önümüzdeki aylar için beklentiler karamsar olmaya devam ediyor. Avrupalı metal tüccarları ve metal geri dönüşümcülerinin ruh halini yansıtan VDM iş ortamı endeksi her zamankinden daha karamsardı. Metal ticaretine yönelik iş durumu yılın başında bir önceki çeyreğe kıyasla neredeyse hiç iyileşmedi. Ankete katılanların sadece %4’ü ekonomik durumun iyileştiğini, %25’i ise kötüleştiğini bildirdi. Büyük çoğunluk, yani %71, iş durumunun değişmediğini düşünüyor.
Ancak metal tüccarlarının önümüzdeki üç aydaki ekonomik gelişme beklentileri bir önceki çeyreğe göre biraz daha iyimser. Ankete katılan şirketlerin %20’si yeni çeyreğin gidişatı konusunda olumlu düşünceye sahip. Şirketlerin sadece %25’i iş durumlarının kötüleşmesini bekliyor. Geri kalanı (%55) ekonomik gelişmenin önümüzdeki üç ay boyunca mevcut seviyede durgunlaşacağını varsayıyor.
Mevcut genel durumun nedenleri arasında Avrupa sanayisinin zayıflığı, Çin’den gelen hesapsız talep ve çok sayıda küresel kriz gösteriliyor. Özellikle elektromobilite ve modern enerji üretimi için bakıra olan talebin artması, olumlu bir gelişme olarak belirtilmekte.
Nihayetinde piyasa aktörleri piyasanın genel olarak zayıf olduğunu, münferit metallerin zaman zaman kısa sürede büyük miktarlarda arandığını belirtiyor. Tüccarlar, arz ve talep arasındaki ilişkinin de hızla değiştiğini ve piyasanın genel olarak çok kafa karıştırıcı olduğunu açıkladı. Ayrıca hurda sektöründe önceki yıllara kıyasla çok daha az sayıda uzun vadeli kontrat var. Yani çok daha hızlı ve esnek hareket etmek zorundalar.
KURŞUN, ÇİNKO ve NİKEL FİYATI DÜŞÜŞTE
Ana metaller, Bloomberg endeksinin yıllık bazda %13,7’lik bir düşüş kaydetmesiyle 2023 yılını enerjinin ardından en kötü performans gösteren ikinci emtia sektörü olarak tamamladı. StoneX’in son incelemesi, bu zayıf performansın arkasındaki temel etkenin sektörün temellerden ziyade makro güçlerden (ters rüzgarlar) beslenmesinden kaynaklandığını söylüyor. StoneX, LMB’nin geçen yılki üç aylık rakamlarına dayanarak kalay (%2,4), bakır (%2,2) ve alüminyum (%0,3) için küçük artışlar kaydederken kurşun (-%9,8) ve çinko (-%10,6) için büyük düşüşler ve nikel için %44,7’lik keskin bir düşüş kaydedildiğini belirtti.
Uluslararası Bakır Çalışma Grubu’na (ICSG) göre, ocak ayında açıklanan ilk veriler, dünya bakır madeni üretiminin 2023 yılının ilk 11 ayında yaklaşık %1 oranında arttığını gösteriyor.
Rafine bakır üretimi aynı dönemde yaklaşık %5,5 artarken birincil üretim %5 ve hurdadan ikincil üretim %7 arttı. ICSG verileri yaklaşık 152.000 tonluk bir piyasa açığına da işaret ediyor.
ILZSG’ye bildirilen veriler, dünya rafine kurşun metali arzının 2023 yılının ilk on ayında talebi 41.000 ton aştığını ve bildirilen toplam stok seviyelerinin 129.000 ton arttığını gösteriyor. ILZSG ayrıca küresel rafine çinko metali piyasasının 2023’ün ilk on ayında 295.000 ton arz fazlası verdiğini ve toplam stokların 33.000 ton arttığını bildiriyor.
HİNDİSTANLI DÖNÜŞÜMCÜLERDEN ÇAĞRI
Hintli geri dönüşümcüler, ülkelerindeki metal hurda arzını ve geri dönüşüm girişimlerini artırmak için demir dışı metallerin gümrük vergisinde reform yapılması çağrısında bulundu. Kalküta’da 11. konferansını düzenleyen Hindistan Malzeme Geri Dönüşüm Birliği de sübvansiyonlar ve vergi ikrazı istiyor. MRAI Başkanı Sanjay Mehta, hükümetin Şubat 2021’de demir hurdası ithalatına getirilen vergilerle eşleşecek şekilde arzı artırmak için demir dışı ithalat vergilerinden feragat etmesi gerektiğini söyledi. Hurda tüccarları ve ikincil alüminyum üreticileri, Hindistan’ın %2,5 olan alüminyum hurda ithalat vergisinin düşürülmesini istiyor. Hindistan Alüminyum Birliği de hükümete alüminyum hurda ithalatına uygulanan gümrük vergisini %10’a çıkarma çağrısında bulunmuştu.
ŞİRKETLERDEN HABERLER
Aurubis, 2023 yılında 185 milyon Avro değerinde olduğu söylenen geri dönüştürülmüş demir dışı malzeme işlemlerinde büyük bir sahtekarlık olduğunu bildirdiğinde uluslararası manşetlere çıkmıştı. Geçen yıl ayrıca Hamburg’daki izabe tesisinde üç işçinin hayatını kaybettiği ölümcül bir kaza yaşandı. Her iki olay sonrası CEO Roland Harings ve iki yönetici kurumdan ayrıldığını duyurdu. Son kazançların açıklandığı Aralık 2023’te bakır üreticisi Aurubis, kayaların değerli hurdaymış gibi yanlış beyan edildiği sahtekarlığın ardından güvenliği artırmak için bir dizi acil önlem ve uzun vadeli iyileştirmeler yapıldığını söyledi. Şirketten yapılan açıklamada, “Bu önlemler personel ve araçların daha sık yerinde kontrol edilmesinin yanı sıra riskli alanların yoğunlaştırılmış gözetimini de içeriyor. Belirli malzeme grupları için ham madde satın alımında ek onay seviyeleri de uygulamaya konuldu” denildi. Aurubis ayrıca 2026 yılı sonunda Hamburg’da faaliyete geçmesi planlanan yeni bir değerli metal geri dönüşüm tesisi için de kapalı bir güvenlik alanı planlıyor.
RADIUS İYİMSER
Schnitzer Steel Industries’in yeni görünümü olan Radius Recycling, geri dönüştürülmüş metaller için daha sıkı tedarik akışları olduğunu ve bunun da ürünleri için daha düşük ortalama net satış fiyatlarıyla birlikte metal fiyat makasının daralmasına yol açtığını bildirdi. ABD’li şirketin Kasım 2023’e kadar olan ilk çeyrek raporunda, geri dönüştürülmüş metaller için piyasa koşullarının ‘çeyrek boyunca sıkıntılı olmaya devam ettiği’ belirtildi. Bununla birlikte, Radius’un geri kazanım teknolojilerinden ve şirket satın alımından elde edilen demir dışı üretim, demir dışı satış hacimlerinde bir önceki yıla göre %12’lik bir artışa katkıda bulundu. Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO Tamara Lundgren şunları söyledi: ¨Mevcut piyasa ortamı zorlu olsa da kontrol edebildiğimiz alanlara odaklanarak dalgalanma ve hurda bulunabilirliğinin kısıtlı olduğu dönemlerde etkin bir şekilde hareket etme becerimizi gösterdik. Buna stratejik yatırımlarımızdan elde ettiğimiz daha yüksek demir dışı hacimler ve geçtiğimiz ekim ayında duyurduğumuz 30 milyon ABD Doları [27 milyon Euro] tutarındaki verimlilik iyileştirme programımızı hayata geçirmek de dahil.¨
SIMS TÜM İNGİLTERE OPERASYONLARINI GÖZDEN GEÇİRİYOR
Metal hurda sektörü, Sims’in Birleşik Krallık’taki hurda metal işine ilişkin olarak yürüttüğü ve 28 tesisinin satışıyla sonuçlanabilecek stratejik incelemenin sonucunu bekliyor. Ağustos ayında açıklanan operasyonel gözden geçirmeyi takip eden seçeneklerden birinin mülkiyet değişikliği olduğu söyleniyor. 2023’ün sonlarında yapılan bir basın açıklamasında, “Birleşik Krallık Metal işinin stratejik değeri ve düşük karbonlu çelik, bakır ve alüminyum üretimi için artan yurtiçi ve ihracat talebini karşılamada kritik yüksek kaliteli hurda tedarikindeki kilit rolü göz önüne alındığında, Sims işletmenin kapsamlı bir stratejik incelemesine devam etmeye karar vermiştir” denildi. İncelemeye yardımcı olması için Macquarie Capital ile anlaşıldı.
Bu arada, küresel Sims grubu dünyanın en sürdürülebilir şirketi olarak değerlendirildi. 20. yılına giren Corporate Knights’ın Global 100 sıralaması, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve döngüsel ekonomi gibi yeşil çözümlere yapılan kurumsal yatırımları değerlendiriyor. Bu yıl en üst sıralarda yer alan firmalar, bir önceki yıl %47 olan yatırımlarının %55’ini sürdürülebilir projelere ayırdı. Sims, ilk 12’de yer alan ve geri dönüşüm sektöründe faaliyet gösteren tek şirket. Geçen yıl birinci olan Radius ise şu anda 36. sırada yer alıyor.
FİYATLARA GENEL BAKIŞ
Avrupa için önemli olan Londra Metal Borsası’nda (LMB) metal fiyatları aylardır oldukça dar bir aralıkta hareket ediyor, ancak bazı metallerde düşüş eğilimi var.
Vadeli pozisyondaki yüksek kalite alüminyum için LMB fiyatları en son ton başına 2164 dolar olarak kaydedildi. Alaşım Londra’da önemli ölçüde iyileşti ve en son 2025 ila 2935 dolar arasında kota edildi. Kurşun 2023’ün sonlarına kıyasla daha zayıf seyretti ve ton başına 2092 dolar civarında satıldı. Nikel fiyatları da düşmeye devam etti ve alaşım metal 16.175 ila 16.190 dolar arasında işlem gördü. Çinko ton başına 2470 dolar ile neredeyse hiç değişmezken, kalay 25.650 ile 25.750 dolar arasında önemli bir artış gösterdi. Bakır, ton başına 8500 doların hemen altında, oldukça yüksek bir seviyede kaldı. LMB’nin depo stokları metallerin durumunu oldukça iyi yansıtıyor. Bakır son dönemde 157.875 tona gerilerken, alüminyum stokları 555.225 tona çıktı.
KATKIDA BULUNANLAR
* Ralf Schmitz, Alman Demir Dışı Ticaret Birliği VDM (Avrupa)
* Robin Latchem
