Müsilajla Mücadelede Başarı Sağlandı

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Marmara Denizi’nde ilk 20 metrede müsilaja rastlanmadığını belirterek, “Sonraki 10 metrede müsilaja rastlanıyor. Orta kademede müsilaj sıkışmış durumda. Bilim insanlarımız Marmara Denizi’nde yeni bir müsilaj oluşumunu beklemediklerini ifade ediyorlar.” dedi.

Deniz suyu sıcaklığının yükselmesi ve denizlerin durgunlaşması (dalga olmaması) deniz salyasına neden oluyor. Ayrıca çevre kirliliğinin denizlere yansıması, denizlerdeki kirliliğin ve atıkların çoğalması deniz salyasının oluşmasına neden olan fitoplanktonların da hızla çoğalmasına neden oluyor. Marmara Denizi’ndeki bu korkutucu görüntünün sebebi olan müsilajda denizin durgunluğu ve deniz suyu sıcaklığı kadar denizlerin kirliliğinin de payı var. Deniz salyasının temizlenebilmesi için rüzgarın şart olduğu uzmanlar tarafından ilk söylenenler arasında.

Herkesi korkutan ve “Marmara Denizi ölüyor mu?” sorusunu akıllara getiren müsilaj sorunu şu sıralar gündemden kalkmış gibi. İlgili bakanlık ve belediyelerin yoğun çalışmaları sonucu Marmara Denizi yüzeyinde müsilaj kalmadı. 1 aylık çalışma sonunda 11 bin 129 metreküp müsilaj toplandı.

Bu mücadele için oluşturulan Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Kurulu, toplantılarına devam ediyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, son kurul toplantısı sonrası müsilajla mücadelede gelinen son durumu anlattı. Kurum, toplantının ardından yaptığı açıklamada binlerce kişilik uzman ekibin karadan, denizden ve havadan yaptığı çalışma sonucunda Marmara Denizi’nin çok daha temiz ve sağlıklı bir hale getirildiğini söyledi.

Kurum, şu bilgileri verdi: “Alt çalışma gruplarımızın yaptığı çalışmalarla 445 evsel, kentsel ve endüstriyel atık su arıtma tesisi yerinde incelendi. Mevcut durumlarını tespit ettik, ihtiyaçlarını belirledik. Kirlilik yüklerini ortaya koyduk. Marmara’da tüm günlük toplam 5,7 milyon metreküp atık su oluşuyor. Bunun da yüzde 90’ı kentsel atık sulardan oluşuyor. Bu havzada 246 kentsel atık su arıtma tesisi mevcut. Doğal arıtmalar hariç 211 tesisi yerinde inceledik. Sonuç olarak 445 tesisin 244’ünde herhangi bir revizyona ihtiyacımız yok. 46 tesisin arıtma kapasitesini hemen artıracağız. 66 tanesini hızlıca bakım ve onarıma alacağız, 26 tesisimizi 3 yıl içinde hemen yeniden yapacağız.”

“175 İŞLETME VE 11 GEMİYE 23,5 MİLYON LİRA CEZA UYGULADIK”

Kurum, Marmara Denizi’ne kıyısı olan illerde denetimlerin sürdüğünü ve bugün itibarıyla 2 bin 517 atık su numunesi alındığını kaydederek, şöyle devam etti: “Yaptığımız denetimlerle 175 işletme ve 11 gemiye toplamda 23,5 milyon lira ceza uyguladık. 52 işletmeyi de çevre mevzuatına aykırı fiilleri nedeniyle faaliyetten men ettik. Tarım ve Orman Bakanlığımızla 7 ilimizde toplam 53 proje alanındaki 128 bin hektar araziyi sulamak için modern sulama sistemlerini hayata geçirmek üzere yüzde 50 hibe desteği hayata geçirilecek. DSİ bölge müdürlüklerimizle de derelerin getirdiği kirliliği engellemek için yapay sulak alan bölgeler oluşturulması başlatıldı.”

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “Bakanlığımız tarafından yapılan inceleme sonucunda yüzme suyu alanlarında herhangi olumsuz bir sorunla karşılaşılmadı. Vatandaşlarımız rahatlıkla denize girebilirler, balık yiyebilirler. Bugün Marmara Deniz’i yüzeyindeki müsilaj yok denecek durumda.” dedi.

YENİ MÜSİLAJ OLUŞUMU BEKLENMİYOR

Müsilaj probleminin başladığı günden bu yana 234 istasyonda 40 gün boyunca çeşitli derinliklerde tarama ve araştırma yapıldığını belirten Kurum, “İlk 20 metrede artık müsilaja rastlanmıyor. Sonraki 10 metrede müsilaja rastlanıyor. Orta kademede müsilaj sıkışmış durumda. Bilim insanlarımız Marmara Denizi’nde yeni bir müsilaj oluşumunu beklemediklerini ifade ediyorlar.” diye konuştu.

Bakan Kurum, 8 Haziran’da 11 bin hektar alanda etkili olan müsilajın, yapılan çalışmalar neticesinde Marmara Denizi’nde yok denecek seviyeye indirildiğini bildirdi. Bu yıl yeni müsilaj oluşumu beklemediklerini ifade eden Kurum, “Yapılan ön çalışmalarla bunu öngörüyoruz.” dedi.

ATIKLAR DURMADAN BİTMEZ

Marmara Adası civarında dalış yapan Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı’nın kaydettiği görüntüler müsilajın verdiği zararı ortaya koyuyor. Twitter hesabından bölgedeki kırmızı mercanların müsilaj öncesi ve sonrası fotoğraflarını yayınlayan Sarı, “Kırmızı mercanların büyük bir kısmı öldü. Geriye kalanlar can çekişiyor. Denize saldığımız atıkları durdurmadan müsilajdan kurtuluş yok. Zira deniz sihirbaz değil. Kendimizi kandırmayalım” notunu düştü.

FOSFAT İÇERMEYEN TEMİZLİK ÜRÜNLERİ

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Marmara’da müsilaja yol açan fosfor yükünü azaltmak için harekete geçti. Çevre Yönetimi Genel Müdürü Eyyüp Karahan, Ticaret Bakanlığı’nın koordinasyonunda fosfor içeren temizlik ürünlerine dair piyasa gözetimi ve denetim faaliyetlerinin artırılacağını ifade ederek, “Bakanlık olarak eko etiket sistemiyle fosfat içermeyen temizlik ürünlerinin satışına yönelik destek sağlayacağız. Kamu kurum ve kuruluşlarımızda fosfat içermeyen temizlik ürünlerinin kullanımını da zorunlu hale getireceğiz” ifadelerini kullandı.

BAKTERİLERLE MÜSİLAJ MÜCADELESİ

Marmara Denizi Eylem Planı Bilim ve Teknik Kurulu Üyesi ve İÜ Su Bilimleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülşen Altuğ ve ekibi tarafından müsilajın doğal ortamında yararlı bakterilerle yok edilmesi için pilot proje başlatıldı.

Bu kapsamda, Prof. Altuğ’un hazırladığı pilot çalışma Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı onayına sunuldu. Bakanlıkların pilot projeyi onaylaması üzerine Prof. Dr. Altuğ ve ekibine İBB Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı onayı ile Deniz Hizmetleri Müdürlüğü tarafından Yenikapı’da müsilajın olduğu yerde bariyerli bir alan oluşturuldu.

Altuğ ve ekibi tarafından bu alanda multiparametre ile değişken çevresel parametrelerin başlangıç değerleri ölçüldü, ortamın doğal bakteri düzeyini belirlemek amacıyla deniz suyu ve müsilaj örneği alındı. Bariyerle oluşturulan müsilajın olduğu doğal ortama üniversitedeki bilim insanlarının daha önce denizlerdeki çalışmalarında elde edilen yararlı bakteri karışımları verildi. Pilot projeyle Marmara Denizi’nde görülen müsilajın doğal ortamında yararlı bakterilerle temizlenmesi amaçlanıyor.

Prof.Dr.Gülşen Altuğ uygulama ile ilgili şu bilgileri verdi: “Amacımız son 20 yıldır denizlerden izole ettiğimiz ve hangi enzimatik özellikleri ile hangi reaksiyonlarda yer aldığını bildiğimiz seçilmiş yerli bakteri izolatlarını kullanarak müsilajın ayrışmasına takviye sağlamak ve çevreye zarar vermeden biyolojik iyileştirme gerçekleştirmek. Laboratuvarımızda bulunan karbonhidrat, protein ve lipit katabolizmasında yer alabilecek bakterileri kullanarak sistemin takviye edilmesini amaçlıyoruz. Bozulan bakteriyolojik floranın tekrar iyileşmesi sürecini bu işi yapacak bakterilerle hızlandırmayı hedefliyoruz. Daha önce denizden izole ettiğimiz ve metobolik özelliklerini bildiğimiz bakteri karışımları ile müsilajın giderimini sağlamak amacı ile hazırladığımız karışımlar tamamen yararlı bakterilerden oluşuyor.

Uyguladığımız yöntem doğal sürecin dışında hiçbir farklı malzeme, materyal veya metot içermiyor.”

TOPLANAN MÜSİLAJLAR NE OLUYOR?

Marmara Denizi’nden toplanan müsilaj, Şile’de bulunan ve 3 bin metrekarelik alandan oluşan Kömürcüoda Katı Atık Bertaraf Tesisleri’nde toplanıyor. İBB Çevre Koruma Daire Başkanı Prof. Dr. Ayşen Erdinçler,

Konuya ilişkin bilgi veren İSTAÇ Genel Müdürü M. Aslan Değirmenci,”9 adet aracımız düzenli olarak deniz yüzeyinden topladığı müsilajı Anadolu Yakası’nda bulunan bu noktaya getiriyor. Ayrıca kamu kurumlarından, çevre belediyelerden toplanan müsilajlar da bu noktada toplanıyor. Bu operasyon devam edecek” dedi.

İBB Çevre Koruma Daire Başkanı Prof. Dr. Ayşen Erdinçler ise, “8 Haziran’dan itibaren bakanlık ile beraber çalışmalara devam ediyoruz. Burada 2. sınıf katı atık depolama sahasında salyalar depolanıyor. Altında geçirimsiz tabaka olduğu için yeraltı sularına karışmıyor. Burada hem buharlaşmanıın etkisiyle biraz azalmış oluyor hem de çürümesi sağlanıyor” diye konuştu.

• Etiketler:
• müsilaj