ROTA DEĞİŞTİREN GEMİLER YENİ BİR DERT

17 Mayıs 2024

İşletmeler yüksek enerji faturaları, enflasyon ve zayıf ekonomilerle başa çıkmayı öğrenirken sorunlarına yeni bir sorun daha ekleniyor. Yemen’deki militan grupların Kızıldeniz’de deniz taşımacılığına yönelik saldırıları, Gazze’deki durum nedeniyle ekim ayından bu yana bölgede yaşanan güvenlik endişelerinin üzerine eklendi. Elyaf tüccarları için Yemen’deki eylemlerin bir sonucu da yüklerin Ümit Burnu üzerinden daha uzun yolculuklara yönlendirilmesiyle nakliye fiyatlarının önemli ölçüde yükselmesi oldu. Ek ücretlerin 1500 ABD Dolarına ulaştığı belirtiliyor.

Kızıldeniz krizi, Hollanda ikincil kağıt endüstrisi kuruluşu FNOI’yi, nakliye şirketlerinin maliyet ve ödeneklerin yapısı hakkında şeffaflık sağlamasını gerektiren bir mevzuat çağrısında bulunmaya itti. FNOI’ye göre, Ümit Burnu’nun etrafından dolaşarak rotasını değiştiren konteyner gemileri ortalama 10 gün ya da %30 daha uzun bir seyir süresine ihtiyaç duyuyor. Bununla birlikte, tek yönlü bir yolculuk için yarım milyon dolara kadar çıkabilen kanal geçiş ücretlerinden de tasarruf ediliyor. Bu nedenle oran artışları orantısız derecede yüksek görünüyor ve ödeneklerin yapısına ilişkin hiçbir şeffaflık yok.

AZALAN TEDARİK

ABD iç ve ihracat pazarı söz konusu olduğunda, ocak ayında sektör gözlemcileri tarafından bildirilen fiyatlar eski oluklu mukavva ve karışık kağıt için yine artışlara işaret ederek en az dokuz ay üst üste büyüme kaydetti. Ancak bu durum artan taleple değil, azalan arzla ilgili. Yerli üreticiler yeterince geri kazanılmış elyaf bulamama endişesi taşımaya devam ediyor, bu nedenle ham madde bulmak için çabalıyor ve bu süreçte fiyatı yükseltiyorlar.

Düzinelerce dönüştürme tesisinin yanı sıra dahili bir geri dönüşüm bölümüne sahip olan büyük bir entegre fabrika grubu, kraftı harici olarak satıyor ve fabrikalarında tüketmek üzere daha düşük fiyatlı kaliteler satın alıyordu. Ancak son zamanlarda ise kraftı kendi ham maddesi için tuttuğu bildiriliyor. Bu durum piyasada dalgalanma etkisi yarattı ve kraft temininde sıkıntıya yol açtı.

ABD genelinde eski oluklu mukavva, karışık ve kraft için artan talep yanında daha yüksek fiyatlar söz konusu. Ayıklanmış ofis kağıdı, kuşe kağıt ve beyaz defter gibi daha yüksek kaliteler yılın bu döneminde yavaş seyrediyor ancak fiyatlar sabit ve nispeten yatay seyrediyor.

ABD İHRACAT VARDİYASI

Geri kazanılmış elyaf pazarında Hindistan, Endonezya, Tayvan ve Güney Kore’den gelen talep 2023 yılında azalmış durumda. Öte yandan, Malezya ve Tayland alımlarını önemli ölçüde artırdı. Yılın nihai rakamları açıklandığında Tayland’ın ABD eski oluklu mukavvanın en büyük alıcısı olması ve Meksika’nın ithalatının yaklaşık %50 oranında düşmesi bekleniyor. Kanada da 2023 yılında 2022’ye kıyasla ABD’den daha az elyaf satın aldı.

AVRUPA’DA PİYASA DURGUN

Son dönemde Avrupa piyasaları durgunlaştı ve fiyatlar biraz geriledi, ancak tarihsel olarak durum son on yılda görülen ortalamaların sadece biraz altında. ‘Hayat pahalılığı krizi’ nedeniyle son yıllarda tüketici harcamalarının azalması ve diğer faktörler, piyasaya daha az kağıt bazlı ambalaj sürülmesi anlamına geldi. Toplanan kâğıt ve karton miktarının düşük olmasının yanı sıra fabrikalardan gelen talebin de düşük olması bir denge oluşturdu. Bu kış enerji endişeleri geçen yıla kıyasla daha az şiddetliydi. Dolayısıyla enflasyonun büyük ekonomilerde genel olarak istikrar kazanmasıyla birlikte kağıt tüccarları insanların harcama konusunda kendilerine daha fazla güveneceğini ümit ediyor. Eğer fabrikalar bu güveni daha yüksek nihai ürün satışları ve stokların azaltılması yoluyla hissetmeye başlarsa, bu talebi beslemek için geri dönüştürülmüş içerik için daha fazla talep olabilir ve bu da piyasada daha fazla malzemeye yol açabilir. Avrupa’da kağıt ve ambalaj geri dönüşümü sürüyor. 2008’de %80’e ulaşan AB’nin yıllık oranı, 2021’de %82,5’e ulaşan son verilerle birlikte, bu seviyeyi hiçbir zaman aşmayı başaramadı.

SANDIKLAR GÖSTERECEK

2024 aynı zamanda dünya nüfusunun yarısından fazlasının oy kullanacağı bir seçim yılı. Avrupa’da Avrupa Parlamentosu seçimleri yapılacak. Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Türkiye ve Portekiz’de seçmenler sandık başına gidecek. Ayrıca ABD’de Joe Biden ve Donald Trump arasında büyük bir mücadele olması bekleniyor. Hindistan ve Endonezya gibi önemli ihracat pazarlarında da seçimler düzenlenecek. Sonuçların küresel ekonomiye güven getirip getirmeyeceğini zaman gösterecek ancak büyüme olasılığı daha yüksek görülüyor.

KATKIDA BULUNANLAR:

Myles Cohen, Yönetim Kurulu Üyesi VIPA, ABD

Chris Burton, Genel Müdür IWPP, Birleşik Krallık