Covid Ve Basel Değişikliklerine Yönelik İki Alanda Mücadele

24 Nisan 2021

Plastik hurda ihraçlarındaki yeni düzenlemeler, zaten sorunlu bu sektörü bekleyen problemlere yenilerini ekliyor.

2020 mücadelelerle dolu bir yıldı. 2019 Covid pandemisinden önceki yıllarda finansal açıdan çok güçlü olan pek çok işletme, hayal edemeyeceği veya hazır olmadığı şekillerde sıkıntılar yaşadı. Diğer taraftan, aynı dönemde finansal gücü veya pazar payı olmayan yeni şirketler, gerekli değişikliklere çabucak adapte olarak ve devam eden durumla kolayca mücadele ederek çok büyük bir büyüme yaşadılar. Geçtiğimiz yıl, esnekliğe ve çeşitliliğe sahip, değişime açık işletmelerin her zaman kazananlar arasında olacağını gösterdi.

Plastik geri dönüşüm sektörü, daha düşük hurda toplama miktarları ve ham madde tedarikindeki sınırlılıklar nedeniyle önemli ölçüde sıkıntı yaşadı. Düşük endüstriyel üretim ve nihai mamüller için daha zayıf talep, küresel ekonomiyi tedirginliğe itti.

HAYATİ MATERYAL

Çevresel gerekçelerle yasak ve kısıtlama çağrıları ile 2019 yılı boyunca ilgiyi üstüne toplayan plastik, pandemi süresince yaşama savaşının önemli bir parçası oldu. Milyarlarca plastik maske ve Kişisel Koruyucu Teçhizat (PPE) kiti hastalığın yayılmasını yavaşlatmaya ve pandemi ile savaşanlara yardım ediyor. Diğer taraftan, toplumu geri dönüşüm için bu maskeleri ve PPE kitlerini toplama güçlüğü ile baş başa bıraktı. Covid- 19 yaşam için plastiğin gerekli olduğunu ve bu materyal olmadan yaşayamayacağımızı ispatladı. Yasaklamak yerine, plastiklerin uygun şekilde toplanması ve imhası için daha fazla gayret göstermeliyiz.

Aralık 2020, Avrupalı ihracatçıların fiilen OECD dışı ülkelere plastik atık ihraç etmesi için son ay idi. 1 Ocak 2021’den itibaren yeni Basel Konvansiyonu yürürlüğe girdi. Avrupa’dan OECD üyesi olmayan ülkelere bundan sonraki gönderiler, kabul eden ülkenin yazılı onayına tabi. Tüm ihracatçılar, Atık Sevkiyat Yönetmeliği 1013/2006’ya bir güncelleme yapılması için istekliydiler ve böylece yıl başından sonra ileriye dönük işlerini planlayabileceklerdi. Belirsizlik nedeniyle plastik hurda fiyatları fırladı. İhracatların devam etmesine izin vermek için hangi ithalatçı ülkelerin Avrupa Komisyonu’na olumlu yanıt verdiği, hangilerinin vermediği belirgin değildi. Bu konuda netlik olmamasının bir sonucu olarak ithalatçılar, aralık ayı süresince mümkün olduğunca fazla malzeme sevk edilmesi için imkanları zorladılar. Yeni Basel Konvansiyonu ile plastik atık ticaretine birçok kısıtlama geliyor. Konvansiyondaki farklı şartlar hurdanın kalitesine ve gideceği yere bağlı. Geri dönüşümü kolay olmayan veya farklı polimerlerin karışımı olan materyallerin en sıkı kısıtlamalara tabi olacağı çok açık. Hedeflenen varış noktasına bağlı olarak, bu tür malzemelerin ihracatı ya tamamen yasaklanacak ya da bildirim süreci kapsamına girecek. Temiz ve geri dönüşümü kolay plastikler için kriter tek bir polimerin %98’i ile sınırlı. Ayrılması ve geri dönüştürülmesi gereken PE-PET-PP karışımı için bir istisnaya izin verilmiş durumda.

SORUNLU BAŞLANGIÇ

Ocak 2021 plastik ihracat pazarında kaosla başladı. Avrupa atık nakliyat düzenlemeleri değişmedi. Aynı zamanda yeni Basel Konvansiyonu kuralları da uygulanmaktaydı. Komisyon, Avrupa’dan OECD üyesi olmayan ülkelere yapılan ihracatı ilgilendiren WSR 1418/2007’yi değiştirdi. OECD dışı ülkelerden gelen yetersiz cevaplar nedeniyle, ticareti kolaylaştırmak için yanıtları beklemeyi tercih etti. Bu durum Avrupa’dan OECD üyesi olmayan ülkelere plastik hurda ihracatının askıya alınmasıyla sonuçlandı. Atık yönetimi yetkilileri, ihracatçılara nakliyatlarını bekletmelerini ve bildirim sürecini başlatmalarını tavsiye etti. Avrupa’nın yazılı bir yanıt alana kadar OECD üyesi olmayan ülkelere malzeme gönderemeyeceği açıktır ve bu yanıt süreci WSR 1418/2007 ile uygulamaya konulmuştur.

Avrupa içindeki ticaret şekli açıkça tanımlanmış ve hızlı bir şekilde uygulamaya konulmuştur. Ek-7 ile hangi materyalin yeşil listeye girerek Basel kodu EU3011’e göre nakledileceği ve hangisinin Avrupa içinde yasaklanarak Basel kodu EU48 altında yer alacağı açıklanmıştır. OECD ülkeleri kapsamında ticaret şekli de açıkça tanımlanmıştır. Hareketin durmaması plastik ticaretini rahatlatıyor, ancak ihracatçılar zarar görüyor ve işlerinin kaderini öğrenmek için bekliyorlar. Komisyonun 2021’in ilk çeyreğinde WSR 1418/2007’yi değiştireceği tahmin ediliyor. İhracatçılar yeni düzenlemeyi sabırsızlıkla bekliyor.