DEMİR PİYASASI 2024’E UMUTLU BAKIYOR
17 Mayıs 2024Türkiye’den ithal edilen demir hurdası fiyatları 2023’ün 4. çeyreği boyunca keskin bir artış gösterdi. Satıcılar arzı güçlü tutarken, fabrikalar stoklarını yeniledi ve fiyatlar yeni yılda ton nakliye dahil başına 420-425 ABD Doları aralığına yerleşti. Platts, Türkiye’nin dökme birincil ağır eritme hurda 1/2 (80:20) ithalatını 17 Ocak’ta nakliye dahil ton başına 422 dolar olarak değerlendirdi. Ekim 2023’te ton başına 351,75 dolar seviyesindeydi.
Hem ihracat hem de iç piyasadaki inşaat demiri satışlarını desteklemek için aralık ayında ve ocak ayı başında yüksek seviyelerde yapılan stoklamanın ardından, hurda mevcudiyetinin mevsimsel olarak kısıtlı kalması nedeniyle geri dönüşümcüler fiyatlarını korudu. Bu durum, Benelüks ve Baltık bölgelerindeki toplama maliyetlerini nispeten yüksek tuttu.
Baltık bölgesindeki ağır metal hurdası toplama maliyetleri yakın zamanda limana teslim edilen ton başına 345 avro olarak paylaşılırken Benelüks bölgesindeki fiyatların yaklaşık 5-10 avro daha düşük olduğu bildirildi.
HİNDİSTAN’IN BÜYÜMESİ
Piyasa kaynakları, toplama maliyetlerinin yılın ilk zamanlarında sabit kalacağını öngörürken Avrupa ve ABD’de son dönemde görülen soğuk havanın kısa vadede hurda toplama oranlarını yavaşlatacağına işaret ediyor. Bu durum, Türkiye’ye satış tarafındaki arzda keskin düşüşleri önleyebilir, ancak alıcılar kısa vadede alım yapmaktan kaçınıyor gibi görünüyor. Türkiye’deki piyasa aktörleri, 2030 yılına kadar 300 milyon ton ham çelik üretme hedefi kapsamında son iki yılda ithalat hacmi hızla artan Hindistan’ın demir hurdasına yönelik rekabetçi talebini de yakından takip ediyor. Hindistan piyasasının 2024 yılının ilk çeyreğindeki ana inşaat sezonunu desteklemek için büyük miktarlarda hurda ithal etmesi bekleniyordu, ancak yurtiçinde hurdanın güçlü mevcudiyeti ve ülkedeki nihai çelik satışlarının beklenenden yavaş olması nedeniyle bu yıl beklenen stok yenileme gerçekleşmedi.
KIZILDENİZ KRİZİ
Konteynerize parçalanmış hurda piyasası da Kızıldeniz’de devam eden çatışmalardan olumsuz etkilenmiş durumda. Bu ise İngiltere ve Avrupa’dan Hindistan’a yapılan ihracatlarda konteyner navlun fiyatlarının bir ay içinde neredeyse iki katına çıkmasına neden olarak Hintli alıcılar için bu tür hurdaların ithalatını gerçekleştirilemez hale getirdi.
Yemen’deki Husi isyancıların ticari gemilere yönelik saldırıları, nakliye hatlarını Ümit Burnu’nu kullanarak filolarını başka yöne çevirmeye zorladı. Tayvan’dan Hollanda’ya olan tipik bir yolculuğa yaklaşık dokuz gün ekledi. Platts, ithal konteynerize parçalanmış hurdayı 12 Ocak’ta Nhava Sheva’da ton başına nakliye dahil 407,50 dolar olarak değerlendirdi. Sonuç olarak, haftalık nakliye dahil Nhava Sheva konteynerize fiyatları, en son Nisan 2022’de görülen nakliye dahil Türkiye ithal ağır metal hurdası fiyatlarına kıyasla nadiren görülen bir indirime ulaştı. Hindistan fiyatlarının Platts’ın Türkiye premium ağır metal hurdası 1/2 (80:20) tahminini haftalık ortalaması üzerinde ortalama 23,31 dolar prim yapmasına rağmen, ocak ortasında indirim ton başına nakliye dahil 15,50 dolar seviyesinde kaldı.
GEMİLERIN YÖN DEĞİŞTİRMESİ
Ocak ayı başlarında Danimarkalı denizcilik devi Maersk, ‘öngörülebilir gelecekte’ Kızıldeniz’den gemilerini çekme süresini uzatacağını açıkladı: ¨Durum sürekli olarak gelişmekte ve oldukça değişken olmaya devam ederken, eldeki tüm mevcut istihbarat güvenlik riskinin önemli ölçüde yüksek bir seviyede olmaya devam ettiğini doğruluyor.¨
Fastmarkets verilerine göre, genel fiyatları daha düşük olan malzemeler için, Çin’den Avrupa’ya yapılan sevkiyatlarda konteyner fiyatlarındaki artış CIF bazlı fiyatları artırdı. Çin’den Avrupa’ya nakliye maliyetlerindeki artışın, yüksek güçlü grafit elektrot üreticilerinin FOB bazlı fiyatlarını düşürerek telafi etmelerine yol açtığı da ekleniyor. Çelik piyasasındaki kaynaklar, Asya ve Hindistan’dan Avrupa’ya navlun fiyatlarının artmasını ve teslim sürelerinin uzamasını umuyor.
GÜMRÜK VERGİSİ İNDİRİMİ
Avrupa Birliği ve ABD, çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik gümrük vergilerini askıya alma sürelerini, bu tür ticarete ilişkin küresel bir düzenlemenin müzakere edilmesi için daha fazla zaman tanımak üzere uzattı.
Aralık ayında AB, ABD mallarına uygulanan gümrük vergilerinin 15 aylık bir süre için yeniden askıya alındığını duyurmuştu. Bunu bir hafta sonra ABD Başkanı Joe Biden’ın AB’nin “gümrük vergisi oranlarına erişim kotalarını” (TRQ) 2025 yılı sonuna kadar uzattığını açıklaması izledi.
Biden, ABD ile AB arasında 2021 yılında imzalanan anlaşmada belirlenen 3,3 milyon tonluk TRQ hacminin, ABD yerli çelik endüstrisinde yeterli kapasite kullanım oranına ulaşma ve bunu sürdürme hedefiyle tutarlı olduğunu söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Temsilcisi Katherine Tai, artık her iki tarafın da müzakere için ek süreye sahip olduğunu söyledi. Tai, “AB’nin çelik ve alüminyum TRQ’larını iki yıl daha uzatarak, Atlantik’in her iki yakasındaki çelik ve alüminyum işçilerine ve ailelerine öngörülebilirlik ve istikrar sağlarken, ileriye dönük, yüksek standartlı bir düzenleme üzerinde müzakerelere devam edebiliriz.” dedi.
HURDA POLİTİKASI
Avrupa Çelik Birliği, AB politikacılarını demir hurdasını Kritik Hammaddeler Yasası’nın (CRMA) dışında tuttukları için eleştirdi ve Atık Sevkiyat Yönetmeliği‘ndeki (WSR) belirli hükümlerden memnun olmadığını belirtti. Eurofer, bu hükümlerin birlikteliğinin çelik endüstrisinin karbonsuzlaştırılması için gerekli olan hurda tedarikini ve kalitesini tehlikeye atma riski taşıdığını belirtiyor.
Genel Müdür Axel Eggert, “Demir hurdası, AB’nin iddialı iklim ve döngüsellik hedeflerine ulaşılmasında temel bir rol oynamakta ve yalnızca Avrupa çelik endüstrisinin dönüşümünü değil, aynı zamanda genel temiz teknoloji değer zincirinin gelişimini de etkiliyor” dedi. Eggert, demir hurdasının hem yeşil hem de dijital dönüşüm için çok çeşitli uygulama ve teknolojilerin üretilmesinde hayati önem taşıyan nikel, tungsten veya titanyum gibi birincil kritik ham maddeleri de içerdiğinden ek bir kaynak sunduğunu belirtiyor.
Eggert, ¨Parlamento tarafından önerilen hurda dahil stratejik ikincil ham maddeler listesinin Kritik Hammaddeler Yasası’nın nihai metninde muhafaza edilmemesini ve hurdaya özgü tedbirlerin Atık Sevkiyat Yönetmeliğine dahil edilmemesini üzüntüyle karşılıyoruz. Bu durum, Avrupa çelik endüstrisinin ve bir bütün olarak AB’nin karbonsuzlaştırma çabalarını daha da zora sokacaktır.¨ şeklinde konuştu.
BİYO-KÖMÜR TESİSİ
ArcelorMittal Belçika, Ghent çelik üretim tesisindeki yüksek fırında kullanılmak üzere atık odunu, biyo-kömüre dönüştüren Torero tesisini devreye aldı. Tesiste torrefaksiyon olarak bilinen bir işlemle üretilen ilk biyo-kömür, aralık ayında bir yüksek fırında başarıyla kullanıldı. Proje, geleneksel kömür kullanımını azaltarak tesisten kaynaklanan yıllık karbon emisyonlarını 112.500 ton azaltacak. Torero endüstriyel ölçekli tanıtım tesisi yılda 88.000 ton atık odunu 37.500 ton biyo-kömüre dönüştürecek.
ÇELİK İSTATİSTİKLER
Dünya Çelik Birliği’ne (Worldsteel) göre, 2023 yılında dünya ham çelik üretimi, 2022 yılında rapor edilen üretime kıyasla neredeyse hiç değişmedi. Geçen yılın genel küresel toplamı 1888,2 milyon ton (Mt) iken, 2022 rakamı 1887,6 Mt idi. 2022’de 1018,0 Mt olan Çin’in üretimi geçen yıl %0,1’lik bir artış göstererek 2023’te 1019,1’e yükseldi. Diğer büyük üretici ülkeler arasında önemli büyüme kaydedenler arasında Hindistan (%11,8 artış) ve Rusya (tahmini %5,6 artış) yer alıyor. Japonya (%2,5 düşüş), Almanya (%3,9 düşüş), Türkiye (%4,0 düşüş) ve Brezilya’da (%6,5 düşüş) üretim düşüşleri yaşandı.
Sadece aralık ayı için aylık toplam 135,7 Mt olarak gerçekleşirken, Aralık 2022’ye kıyasla %5,3’lük bir düşüş yaşandı. En büyük 10 üretici arasında Çin, Aralık 2022’ye göre %14,9 düşüşle Aralık 2023’te 67,4 Mt teslimat gerçekleştirdi. Hindistan 12,1 Mt (%9,5 artış); Japonya 7,0 Mt (%1,1 artış); ABD 6,8 Mt (%7,6 artış); Rusya 6,0 Mt tahmini (%4,3 artış); Güney Kore 5,4 Mt (%2,7 artış); Almanya 2,6 Mt (%2,3 düşüş); Türkiye 3,2 Mt (%21,2 artış); Brezilya 2,5 Mt (%0,9 artış) ve İran 2,9 Mt (%12,1 artış) üretim gerçekleştirdi.
Sekiz ülke daha üretimlerini Worldsteel’e bildirerek toplam ülke sayısı71’e çıktı. Bu ülkeler Cezayir, Fas, Bahreyn, Irak, Ürdün, Kuveyt, Umman ve Yemen.
KATKIDA BULUNANLAR:
Abdi Salad, Editör yardımcısı, Platts, S&P Küresel Emtia Araştırmaları
