Glasgow Zirvesi’nin Ardından

COP26 olarak adlandırılan Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Zirvesi İskoçya’nın Glasgow kentinde düzenlendi. Zirveden çıkan en somut karar kömür kullanımının kademeli olarak azaltılması oldu. Bir sonraki zirve Şarm El-Şeyh şehrinde olacak.

İskoçya’nın Glasgow kentinde gerçekleştirilen 26. BM İklim Değişikliği Konferansı’nda (COP26) ülkeler, iklim değişikliğine karşı alınacak bir dizi önlemi içeren bir anlaşmayı imzaladı. Anlaşmada, kömürün aşamalı olarak azaltılması taahhüdü, emisyon azaltma planlarının düzenli olarak gözden geçirilmesi ve gelişmekte olan ülkelere daha fazla finansal destek gibi önemli kararlar var. Ancak kömür taahhütleriyle ilgili taslak metinlerde yer alan ifadelerin değiştiril- mesi de tartışmalara neden oldu.

Glasgow İklim Anlaşması ile birlikte “aşamalı olarak kömür kullanımının azaltılması” da planlanıyor. Bu yönüyle anlaşma, kömür kullanımını azaltmayı hedefleyen tarihteki ilk anlaşma. Anlaşmanın daha önceki taslak metinlerinde kömürün “aşamalı olarak sonlandırılması” taahhüdü, son dakika Hindistan’ın itirazlarıyla karşılaştı.

Hindistan İklim Bakanı Bhupender Yadav, “Kalkınma ve yoksullukla uğraşan gelişmekte olan ülkelerden, kömür ve fosil yakıt sübvansiyonlarını aşamalı olarak sonlandırma vaatleri vermesi nasıl beklenebilir?” dedi.

Bazı ülkeler hayal kırıklıklarını ifade ederken söz konusu ifade “aşamalı olarak azaltmak” şeklinde değiştirildi. Zirveye başkanlık eden Alok Sharma, anlaşmayı bir bütün olarak korumanın hayati olduğunu ifade etti. Sharma, kömür kısıtlamalarındaki son dakika değişikliğini bir “başarısızlık” olarak tanımlayamayacağını söyledi. Bunun tarihî bir başarı olduğunu dile getiren Sharma, sözlerine şöyle devam etti: “1.5C hedefini ulaşılabilir tuttuk. Altı yıldır dünyayı koruyan Paris Anlaşması’nı kapattık. Bunu da İngiltere başkanlığında yaptık. İklim değişikliğine karşı korumasız ülkeler için daha fazla para sağladık. Kömür kullanımının tarih olacağı bir yolda olduğumuzu söyleyebiliriz.”

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, gezegenin kaderinin hâlâ pamuk ipliğine bağlı olduğunu vurguladı ve “Hâlâ iklim felaketinin kapısını çalıyoruz.” dedi. Hızlıca adım atılması gerektiğini belirten Guterres, “Yoksa net sıfıra ulaşma şansımız sıfır olacak.” diye konuştu.

İngiltere Başbakanı Boris Johnson da şunları söyledi: “Anlaşma ileriye doğru atılmış büyük bir adım. İlk kez kömür kullanımını azaltacak uluslararası bir anlaşmaya ve küresel ısınmayı 1.5C ile sınırlamak için bir yol haritasına sahibiz. İleride COP26’ya sonun başlangıcı olarak dönüp bakacağımızı umut ediyorum. Bu amaçla da çalışmaya devam edeceğim.”

BIR SONRAKI TOPLANTI ŞARM EL-ŞEYH’TE

Anlaşmanın bir parçası olarak ülkeler, küresel sıcaklık artışının 1.5C ile sınırlandırılması hedefine ulaşılabilmek adına gelecek yıl bir araya gelme sözü verdi. Ülkeler bu toplantıda karbon salımını azaltmak için planlarını masaya koyacak. Mevcut taahhütler uygulandığında, küresel ısınma yalnızca 2.4C ile sınırlandırılmakta. Bilim insanları ise küresel sıcaklıkların 1,5C’den fazla artmasıyla, milyonlarca insanın ciddi olarak bu durumdan etkilenebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.

Kömürle ilgili ifadelerin yumuşamış olmasına karşı, sınırlandırma ifadelerinin ilk kez bir anlaşmada açıkça bahsedildiğini vurgulayan bazı gözlemciler, anlaşmayı hâlâ bir zafer olarak görüyor. Kömür, karbondioksit emisyonlarının yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu sebeple 1,5C hedefinin de merkezinde bulunuyor. 2015 yılında Paris’teki zirvede kabul edilen söz konusu hedefe ulaşmak için, küresel emisyonların 2030 yılına kadar yüzde 45’e, 2050’ye kadar ise kadar da neredeyse sıfıra düşürülmesi gerekiyor.

BM’nin bir sonraki iklim zirvesi 7-18 Kasım 2022 tarihleri arasında Mısır’ın Şarm El- Şeyh şehrinde gerçekleştirilecek.

• Etiketler:
• glasgow zirvesi