Sıfır Atık Konusunda Duyarlı Bir İliz

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, yürüttüğü farkındalık çalışmalarıyla halkın bilinçlenmesini sağlayarak sıfır atık faaliyetlerinde istikrarlı ilerleme katediyor. Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, geri dönüşümle ilgili, yerel yönetimlere kaynak aktarımı konusunda da sistemin iyi çalıştığını söylüyor.

Büyükşehir Belediyesi olarak yürüttüğünüz sıfır atık çalışmalarından bahsedebilir misiniz?

Balıkesir olarak bu konuda zaten çok duyarlı bir iliz. Tüm belediye başkanlarımızla bu konuda yetkilerimiz birbirinden ayrı. Tüm ilçe belediyeleri, topladıkları atığı büyükşehir belediyemizin toplama merkezine getiriyor. Atığın niteliğine göre ayrıştırıldıktan sonra dönüşebilir atıklar, geri dönüşüm merkezlerine gidiyor. Evsel atıklar da doğalgaz enerjisine dönüştürülmek üzere fermantasyona tabi tutulacağı merkezlere gidiyor. Tıbbi atıklar Bakanlığın tarif ettiği koşullarla ilgili merkezlerde bulunan tıbbi atık noktalarından alınıyor. Pandemi sürecinde tıbbi atık konusunda olağandışı bir prosedür uygulanmadı. Zaten azami dikkat ve tedbirle yürüte geldiğimiz çalışmalar, bu konuda yeterli oldu. Sağlık çalışanlarımız haricinde, sadece ambulans görevlileri ve çevre personelimizi, kendilerini karantinaya alabilecekleri süreler tanıyarak vardiyalı şekilde çalıştırdık; ama bu da çalışmalarımızın aksamasına neden olmadı. Hamdolsun bizim ilimizde, bulaşla vaka görülmedi.

Önceki dönemlere kıyasla geri dönüşüm ve kaynağında ayrıştırma oranlarında ilerleme var mı?

Toplum bilinçli olmazsa bu konuda başarı sağlanamaz. Atığın kaynağında ayrı toplanması, maliyetlerin yükselmesini de engellediği için daha verimli çalışmalar yürütülebiliyor. Yapılan onca farkındalık çalışması sayesinde insanların bilinç ve duyarlılığı da arttığı için, tabii ki ilerleme de kaydedildi. Biz, her noktaya geri dönüşüm kutuları koyduk. Bazı ambalajları haftanın belirli günlerinde topluyoruz. Halkımız bu konuda yeterince bilinçlendi. Balıkesir olarak, diğer illerle karşılaştırıldığında oldukça iyi bir noktada olduğumuzu söyleyebilirim.

Kendi geri dönüşüm tesisleriniz var mı yoksa anlaşmalı firmalarla mı çalışıyorsunuz?

Büyükşehir olmadan önce AB’den aldığımız hibeyle kurduğumuz Balıkesir Çöp Organizasyonu Birliği diye bir birliğimiz vardı. 2007-2011 yılları arasında bu birliğin, çok ciddi atık su arıtma tesisleri ve evsel bazı atıkların gübreleştirildiği tesisleri vardı. Büyükşehir olduktan sonra bu işi ihaleyle özel bir şirkete verdik. Şimdi onlar tüm bu tesisleri yönetiyorlar. Üstüne gazdan elektrik enerjisi üretiliyor ve toplanan katı atıktan geriye sadece %10’unun kalmasını sağlıyorlar. Bu, depolama sahalarımızın da ömrünü uzatıyor. 40 yılda dolacak bir depolama sahası, belki 80 yılda dolacak.

GEKAP’la toplanacak olan paranın nereye aktarılacağıyla ilgili düşünceleriniz neler?

Aslında bu konuda sistem çok iyi çalışıyor. Örneğin; bir içecek fabrikada henüz şişelenmeden, cam şişenin geri dönüşümüyle elde edilecek gelirin taksimatı yapılıyor. Sonradan yapılan çalışmalar zaten hibe ve desteklerle hurdacılar tarafından değelendiriliyor. Geri dönüşüm firmalarına topladığı adet bazında ödeme yapılıyor. Katı atığı üreten her kimse, devlet zaten bunun parasını alıp hazinede tutuyor ve geri dönüşümü sağlayan her kimse ona bu kaynaktan ödeme yapıyor. Yani devlet zaten kirleten öder prensibiyle çalışıyor bu konuda. Sistem iyi çalışıyor.