AKILLI ŞEHİRLER VE AKILLI ATIK YÖNETİMİ

Artan dünya nüfusu ve yaşam standartlarının yükselmesi, atık hacminde
ve atık kompozisyonlarında değişimlere sebep olmaktadır. Bu oluşan atık
miktarının azaltılması ve bertarafı için sürdürülebilir bir atık yönetimi gerektirmektedir. Günümüzde entegre atık yönetimi hiyerarşisinde en önemli ilk iki adım atık önleme ve atık azaltma olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğerleri ise sırasıyla; yeniden kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım ve son olarak nihaî bertaraf olarak sunulmaktadır. Türkiye’de halen üretilen yaklaşık 31 milyon ton evsel atık, %90 oranında depolanarak bertaraf edilmekte olup toplanan atıkların sadece %9,8’i geri dönüşüme gönderilmektedir. İstanbul’da günde ortalama 19.500 ton çöp oluşmakta olup, %40 oranında değerlendirilebilir atık hiçbir işlem uygulanmadan deponi sahalarına gömülmektedir.

Sanayileşme, hızlı nüfus artışı, kentleşmenin artışı ve bu doğrultuda tüketici davranışlarının değişmesiyle birlikte hızla tüketilen kaynakların sürdürülebilir yönetilmesi gerekmektedir. Bu hızlı tüketim ve doğrusal ekonomi modeli sebebiyle artan atık oluşumu, kentlerin en önemli sorunlarından biri haline gelişmiştir. Bu atıklar doğru yönetilmediği takdirde çevresel sorunlara sebep olmaktadır. Kentsel katı atıkların toplanması, taşınması ve berterafının sürdürülebilir olarak planlanması bu kapsamda önem kazanmaktadır. Dünyada sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamında Avrupa Birliği’nde kullan-at olarak tanımladığımız doğrusal ekonomi modelinden; çevre, insan sağlığı ve ekonomiye olumlu katkıları nedeniyle ürünlerin, malzemelerin ve kaynakların mümkün olduğunca uzun süre değerlendirildiği ve atık üretiminin en aza indirildiği “döngüsel ekonomi” modeline geçiş hedeflenmiş ve bu konuda yönetim önerileri geliştirilmiştir.

Katı atık yönetimi karmaşık bir yapıya sahiptir. Sürdürülebilir bir atık yönetimi sosyal etkileri, ekonomik ve teknik detayları içermelidir. Tarih boyunca atık yönetimi oluştururken birçok yöntem denenmiştir. 1980’li yıllarda bilgisayar teknolojisiyle birlikte modellemeler yapılmıştır. 1980’li yıllarda ekonomik çıkarlar doğrultusunda yapılan atık yönetimi planları 1990’lı yıllarda entegre planlar halini alarak hem ekonomik hem de çevresel analizleri içeren duruma gelmiş, günümüzde sürdürülebilirlik ilkeleri ile birleşerek sürdürülebilir atık yönetimi olarak çevresel sürdürülebilirliği sağlayacak planlar halini almıştır.(Banar 2008)

Derginin bu edisyonu ve yıllık abonelik için lütfen linki tıklayınız: 

• Etiketler:
• akıllı şehirler
• atık yönetimi
• türkiye